
Szkielet gladiatora zabitego przez lwa? Uczeni opisali wyjątkowe znalezisko z Wielkiej Brytanii
28 kwietnia 2025, 13:10Walki gladiatorów to jeden z najbardziej znanych elementów historii Imperium Romanum. Były one jedną z ulubionych rozrywek mieszkańców imperium. Na całym jego terytorium znajdujemy liczne dowody, w formie ruin amfiteatrów i wizualnych przedstawień, na obecność gladiatorów w każdym zakątku państwa Rzymian. Najlepszym i jednoznacznym dowodem na odbywanie się walk są urazy na szkieletach ludzi, o których naukowcy sądzą, że byli gladiatorami. Co jednak zaskakujące, takich dowodów zachowało się bardzo mało.

Znaleziono przodka wielkich epidemii dżumy
8 czerwca 2018, 11:29Zespół naukowy pracujący pod kierunkiem uczonych z Instytutu Nauki o Historii Człowieka im. Maxa Plancka przeanalizował dwa, liczące sobie 3800 lat, genomy Yersinia pestis. Wyniki badań opublikowanych w Nature Communications wskazują, że mamy do czynienia z najstarszymi zsekwencjonowanymi genomami tej bakterii, które noszą cechy charakterystyczne czynnika zakaźnego typowego dla dżumy dymieniczej, a szczep jest przodkiem szczepów Y. pestis, które wywołały Dżumę Justyniana, Czarną Śmierć oraz epidemię w XIX-wiecznych Chinach.

Król czy królowa? Wyjątkowa figurka z sokołem znaleziona na Starym Mieście w Oslo
15 grudnia 2021, 10:53Na Starym Mieście w Oslo archeolodzy odkryli nietypową figurkę. Przedstawia ona osobę w szatach i koronie, na ramieniu której siedzi sokół. Już miałam kończyć. Padał gęsty śnieg, było mi zimno i byłam zmęczona", mówi archeolog Ann-Ingeborg Floa Grindhaug, która pracuje przy wykopaliskach. Wzięła jeszcze do ręki coś, co uznała za dużą rybią ość i mimo tego, że się ściemniało, jej uwagę przykuł nietypowy kształt znaleziska.

Kubki i maski z czaszek. Ludzkie kości były materiałem, jak każdy inny
17 października 2025, 09:23Kultura Liangzhu, która rozwijała się w delcie Jangcy 5300 lat temu, pozostawiła po sobie jedne z najwcześniejszych miast Azji Wschodniej. Te osady miejsce otoczone były wałami i fosami obronnymi. Wznoszono w nich tamy, ołtarze, warsztaty, budowano kanały. Centrum tej kultury było miasto Liangzhu z wielkim 30-hektarowym centrum pałacowym. W miejskich kanałach i fosie znaleziono liczne ludzkie kości noszące ślady obróbki. Są one datowane na lata 3050–2600 p.n.e., a największa ich liczba pochodzi z lat 2850–2650 p.n.e. Najbardziej charakterystyczną cechą tych kości jest fakt, że obróbka wielu z nich nie została ukończona.

Zanieczyszczenie powietrza zwiększa ryzyko demencji?
25 września 2018, 12:08Zanieczyszczenie powietrza może być powiązane z ryzykiem wystąpienia demencji. Badania przeprowadzone w Londynie ujawniły związek, którego nie można wyjaśnić znanymi czynnikami ryzyka wystąpienia demencji.

Badacze odsłonili tajemnice jednego z najsłynniejszych obrazów na świecie
9 września 2022, 11:20Rijksmuseum przygotowuje największą w historii wystawę dzieł Vermeera. Artysta ten pozostawił po sobie około 35 obrazów, a na wystawie znajdzie się co najmniej 27 z nich. Będzie wśród nich jeden z najbardziej znanych obrazów na świecie, Mleczarka. W ramach przygotowań do wystawy przeprowadzono szczegółowe badania wszystkich znajdujących się w Holandii obrazów Veermera oraz niektórych dzieł przechowywanych za granicą. Badania Mleczarki przyniosły interesujące wyniki.

Połączenie trzech nowoczesnych terapii zabija komórki czerniaka
13 grudnia 2018, 11:39Jednoczesne wykorzystanie trzech zaawansowanych metod walki z czerniakiem – celowanej terapii molekularnej, blokady punktów kontrolnych oraz użycie wirusów onkolitycznych – może poprawić efekty leczenia.

Archeolodzy odkryli 60 mumii kapłanów, którym nie podobały się reformy religijne Echnatona
5 stycznia 2023, 10:19Naszym najważniejszym tegorocznym odkryciem jest znalezienie dwóch grobowców, głębokich na niemal 6 metrów. W każdym z nich znajdują się dwie komory, a zawierają one około 60 mumii, powiedział w ostatnich dniach ubiegłego roku Francisco J. Martin, dyrektor hiszpańskiej misji archeologicznej. W grobowcach spoczęli kapłani, którym nie podobała się próba przejścia na monoteizm podjęta przez Echnatona (Amenothepa IV).

Starzenie poznawcze po wstrząsie septycznym to wynik działania cukru dostającego się do hipokampa
23 kwietnia 2019, 09:23Utrata pamięci i funkcji poznawczych u osób po wstrząsie septycznym to wynik działania cukru, który w przebiegu wstrząsu jest uwalniany do krwiobiegu i dostaje się do mózgu.

Znaleziono „pasek wypłaty” rzymskiego legionisty tłumiącego żydowskie powstanie
17 lutego 2023, 17:09W Masadzie, starożytnej twierdzy, jednym z najważniejszych żydowskich symboli, znaleziono dokument wypłaty dla rzymskiego legionisty. To jeden z zaledwie trzech tego typu dokumentów, jakie znamy z terenów całego Imperium Romanum.